ACİZ HAFIZ

 

1932 yılında Ulaş’ın Acıyurt köyünde doğmuştur. Asıl adı İbrahim Çaylak’tır. Allahverdi ve Keziban’ın oğludur. Acıyurt’ta ilkokulu bitirdikten sonra Erzurumlu Vaiz Ahmet Yılmaz’ın yanında hafızlığa başlamış, iki sene ara verdikten sonra Trabzonlu Hafız Ahmet Şimşek’in yanında hafız olmuştur (1947). 1950 senesinde Sivas’ta Hoca İmam Camii’nde vekaleten Ramazan ayında imamlık yapmıştır. 1953’te Gelibolu’da (Bolayır-58. Piyade Alayı) askerlik vazifesine başlamış, otuz ay sonra 1956’da Hatay’da (Kırıkhan- Bölük komutanı şoförlüğü) terhis olmuştur. Terhis sonrası iki sene fırıncılık yapmıştır. 1958’de imamlık imtihanına girip başarılı olmuştur. Sivas Bedirli nahiyesinde yedi sene kadrolu imam olarak çalışmıştır. 20 sene Sivas Şehitler Sanayi Çarşısı Camii İmamlığı yapmıştır. 1983’te emekli olmuştur. Şu anda Sivas’ta Bahtıyarbostan Mahallesinde oturmaktadır. 1953’te Sivas esnafından antikacı Ethem Karaer’in torunu Sevim Hanım’la evlenmiş ve evini Sivas’a taşımıştır. Bu evlilikten sekiz çocuğu (Şengül, Canip, Tevfik, Serpil, Hatice, Allahverdi, Keziban, Rabia) olmuştur. 6 Aralık 2004’te vefat etmiştir. Mezarı Sivas’tadır.

Gençliğinde sık sık Emrah’ın kitabını okumasının ve Ruhsatî’nin şiirlerini dinlemesinin âşıklığa yönelmesinde önemli rolü olmuştur. Bunun yanı sıra dayısı Mehmed’in saz çaldığı ve şiirlerinin bulunduğunu ifade etmesine dayanarak, âşıklığa yönelmesini irsi bir sebebe de bağlayabiliriz. Mehmet, seferberlikte Rus cephesinde savaşa katılmış, bir daha geri dönmemiştir. İbrahim’in çocuklarından Canip, Allahverdi, Hatice, Rabia’nın ve torunlarından Aynur (Canib’in kızı) da şiirleri bulunduğunu burada belirtelim.

İbrahim, şiirlerinde Aciz Hafız, Hafız mahlaslarını kullanmaktadır. 50 kadar şiiri vardır. Şiirlerinde hem döner ayağı hem de tek ayağı başarıyla kullanmış, ölçü ve kafiye hususunda titiz davranmıştır. Sivaslı âşıklar içinde kendisini en fazla Karasarlı Seyit Yalçın etkilemiştir. Şiirleri genellikle dini konudadır. İlk şiiri “Beklersin”dir. Bunu, Eski Sivas Müftüsü Mehmet Özlen’in, bütün ısrarlarına rağmen kendisini Hacc’a göndermemesi, Hac kafilesinin Sivas’tan ayrılırken kalbinde bıraktığı derin hüzün üzerine duygulanarak yazmıştır.

 

Kaynakça: Doğan Kaya, Acıyurtlu Halk Şairleri, Sivas, 1999, s. 19-32.

 

Yârim Muhammed

Aziz iştiyakın kâr etti cana

Yüz sürebilseydim güzel ravzana

Bir daha kavuşmak nasip mi bana

Kurbanım ben sana yârim Muhammed

 

Yurdunun kutsaldır toprağı taşı

Sana erenlerin durmaz gözyaşı

Sensin canım bütün Peygamber başı

Feda olsun sana varım Muhammed

 

Hacılar Revza’nda ağlar dolaşır

Mescidini gören gözler kamaşır

Gelmezse âşıkın içinde taşır

Gece gündüz hep efkârım Muhammed

 

Âşıkın aşkından mecnundur her an

Dil seni anar da titremez mi can

Habibim demiştir zatına Sübhan

Ümmetin olmaktır kârım Muhammed

 

Bir gidenler gidiyorlar bir daha

Hiç kul usanır mı varmakla Şah’a

Âciz Hafız sana varsa bir daha

Bu can feda olsun pirim Muhammed

 

Kelime-İ Tevhid

Ne güzel bir lezzeti var

Hak’tan gelme kuvveti var

Akıl almaz hikmeti var

Canım Kelime-i tevhid

 

Aklı olan ona koşar

Tüm kalbin pasını açar

Tevhitsiz kalp hasıl yaşar

Tenim Kelime-i tevhid

 

Kapı açık herkes girsin

Sohbetimizde otursun

Bilmeyenler gelsin görsün

Yönüm Kelime-i tevhid

 

Çekinme görmezsin zarar

Hastalığa ilacı var

Müslümana tevhid yarar

Şanım Kelime-i tevhid

 

Âciz Hafız kusur etme

Yakındır yol uzak gitme

Sakın tevhidi terk etme

Dinim Kelime-i tevhid

 

Gülmedim Kardaş

Çok cefalar çektim olmadım kardaş

Cihanda yaşadım gülmedim kardaş

Ömür boşa geçmiş bilmedim kardaş

Gitti altın yıllar geri gelir mi

 

Bütün dostlar seni varlıkta sever

İster de vermezsen yüzünü eğer

Varlık çok iyiymiş bilmedim meğer

Sürüp savurmada varlık olur mu

 

Ne müşkül bir hale düştün bilmedin

Bu dünyadan muradı almadın

Ağlamayı seçtin neden gülmedin

Daim ağlamaktan sağlık kalır mı

 

Aciz Hafız acep neden ağlarsın

Herkes tatlı sen acıyı söylersin

Elli beşten sonra malı neylersin

Kazansa da bundan fayda olur mu

 

Uyan Gönül

Uyan deli gönül nedir bu gaflet

Etrafını sarmış bütün rezalet

Gaflet ile bulunur mu fazilet

Eli boş meydanda kalabilirsin

 

Çalışan yol aldı yok mu haberin

Gaflet uykusuna çok dalma derin

Gitti öndekiler hani pederin

Rüzgâr vurur her an solabilirsin

 

Sıkı sarıl ibadetin çok eyle

Dünyayı koy ahiretin tok eyle

Kendine gel masivayı yok eyle

Ş’ol yüce divanı bulabilirsin

 

Söyler Aciz Hafız uyanamazsan

Varıp kapısına dayanamazsan

Aşk-ı ilahiye boyanamazsan

Şeytana oyuncak olabilirsin

Azmışlara

 

İnsanı sömüren bütün soysuzlar

Yüzüne tükürsem rahmet zanneder

Allah için kılmaz bir vakit namaz

Onu vücuduna zahmet zanneder

 

Batıla meyleder gerçekten kaçar

Babanın yanında sigara içer

Arsızca en mahrem yerini açar

Yaptığı bu işi iffet zanneder

 

Tespih ile dua gelmez diline

Çay olup karışmaz rahmet seline

Fikrini bağlamış dünya malına

Bu mülkü ebedî servet zanneder

 

Alamamış gerçek aşkın sesini

Silememiş kalbin kirle pasını

Biz çekerken müminlerin yasını

O bunu bir günlük hasret zanneder

 

İnançsızca olmuş bağlı bir uşak

Ondan daha iyidir yük çeken eşek

İpek pijamayla kalın bir döşek

Yattığı bu yeri cennet zanneder

 

Aciz Hafız eder cahili tarif

Hakk’ı bulamayan olur mu arif

İnanç ibadetten habersiz herif

Kendini dünyada şevket zanneder