Toplumları var eden ailedir ve aile bireyleridir. Bu bağlamda ailenin varoluşunda en önemli bireylerden biriside kadınlardır. Hiçbir zaman kadınsız demokraside olmaz özgürlükte olmaz. Demokrasinin en önemli ayaklarından birisi de kadınlardır. Yani kadınların sosyal ve siyasal haklarıdır. Türk kadını 19. Yüzyıldan itibaren Osmanlı modernleşmesi çerçevesinde kendilerine verilen kısmi haklar ile yetinmişlerdir.
İslam öncesi Türklerde kadın-erkek her bakımdan eşitken, kadın sosyal ve siyasal hayata katılır iken, Türklerin Müslüman olmalarından sonra daha çok İslam dininin Arap yorumundan dolayı, Türk kadınları önce kendi içlerine, sonra evlerine kapatılarak, eğitim hayatından, çalışma hayatından, kısacası sosyal hayattan dışlanmıştır. Kadın bedeninin “namahrem” olduğu ve kadının tek görevinin “analık” olduğu düşüncesi yaygınlık kazanmasıyla birlikte Müslüman Türk kadınının yüzyıllar süren esaret dönemi başlamıştır. Çok eşlilik şeriatça (dini kurallar) onaylanmıştır. Evlenirken kadının onayı söz konusu değildir. Boşanma durumunda gene kadının onayı söz konusu değildir “boş ol” sözcüğünün üç kez tekrarı yeterlidir. Kadının herhangi bir talebi söz konusu değildir. Kadının çalışma özgürlüğü olmadığından ekonomik özgürlüğü de yoktur. Cumhuriyetle birlikte harf devriminden önce kadınların okuma yazma oranı sadece %04 idi bu okuyan yazanlarda dönemin elit kesimleri idi.
20. Yüzyılın başarında girilen savaşlara birlikte Müslüman Türk kadınları zorunlu olarak iş hayatına girmek durumunda kalmışlardır. Erkeklerin cephede olmaları nedeniyle bir taraftan evlerinin geçimini bir taraftan vatan savunması için askerlere yardımcı olmak için küçük atölyelerde çalışmışlardır. Atatürk kadınlar için şöyle demiştir “Şuna kani olmak lazımdır ki, dünya yüzünde gördüğümüz her şey kadının eseridir” Atatürk Türk kadınına çok değer vermiştir, kadınların birer birey özgür yurttaş olmaları yönünde çok önemli çalışmalar yapmıştır. Kız öğretmen okulları açarak kadınların öncelikle eğitim alanında var olmalarını sağlamıştır. Cumhuriyetin ilk anayasasında ilköğretimi kız çocuklar içende sorunlu hale getirmiştir. Atatürk birçok Avrupa ülkesinden önce Türk kadınına seçme ve seçilme hakkını vermiştir.
Atatürk’ün Türk kadınına en büyük hizmetlerinden biri, din istismarıyla kadını yok sayan erkek baskısından kurtarmaktır. Atatürk Cumhuriyeti, kadınları her bakımdan bilinçlendirerek hayatın içinde olmalarını sağlamıştır. Okuyan, düşünen, sorgulayan, çalışan, ekonomik özgürlüğüne sahip, medeni ve siyasi haklarını kazanmış kadının, dinle beslenen erkek baskısından kurtarmıştır.
Cumhuriyetin 100. Yılına geldiğimizde gerek siyasiler gerekse tarikat ve cemaatler vasıtası ile toplum adeta 100 yıl geriye gitme yolunda ilerliyor. Aziz Türk halkanın kadını ve erkeği ile kazanılmış haklardan taviz vermeden daha özgür daha eşitlikçi daha medeni toplum olma yönünde herkes üzerine düşeni, Atatürk’ün bize göstermiş olduğu aydınlık yoldan ayrılmadan, ilerlemeye ve gelecek nesillere bu demokrasi mirasını bırakmalıyız.
12 Şubat 2024
