UZAKTAKİ KARDEŞİME

Uzunca bir zamandır okurlarımla dertleşmek istediğim ancak her defasında içerde ve dışarda gündem oluşturan olaylar sebebiyle bir türlü yazamadığım ancak yazmadığım için de içime dert olan bir konu var.  Yerel seçimlerin gündeme tam oturmadığı şu dönemde araya kaynamasını istemediğim uzakta yaşayan acılarını yüreğimizde yaşadığımız kardeşlerimizin durumundan bahsetmek istiyorum.

                Dünyada Türk Milletinin olmadığı hiçbir coğrafya ya da ülke yoktur. Avrupa’nın ortalarından doğusuna Asya’nın batısından en doğusuna, Çin Halk Cumhuriyetinin içlerine kadar uzanan bölgede yoğun halde kimi devlet kimisi özerk bölge bir kısmı da azınlık gruplar halinde büyük çoğunluğu İslam Dininin mensubu olan Türkler yaşamaktadırlar. Günümüzde bağımsız Türk Devleti olarak varlığını sürdüren devletler; Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, de facto statüsüyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olmak üzere 7 ülke sayılabilir.

Türk dünyasının birlik, beraberlik ve refahını sağlamak, Türk dilleri konuşan ülkeler arasında kapsamlı işbirliğini teşvik etmek amacıyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti öncülüğünde Türk Devletleri Teşkilatı kurulmuştur.

Türk Devletleri Teşkilatı’nın kurucu üyeleri Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkiye’dir. Macaristan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkmenistan ise gözlemci üye statüsündedir.  Türk Devletleri Teşkilatı’nın Genel Sekreterliği İstanbul’da bulunmaktadır.

Türk Devletleri Teşkilatı, ayrıca Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Şanghay İşbirliği Örgütü, İslam İşbirliği Teşkilatı ve diğer uluslararası kuruluşlarla diyalog ve işbirliği içindedir.

                Bu ansiklopedik bilgilerden sonra;  meselenin özüne gelecek olursak Doğu Türkistan’da yaşayan soydaşlarımızın son durumuyla ilgili sizinle paylaşmak istediklerime.

Çin Devlet Bilgi Merkezinin yan kuruluşu olan China Economic Networkun açıkladığı verilerinde Doğu Türkistan’da nüfusun doğal artış oranı 1949 yılından bu yana ilk kez hızlı bir biçimde düşüşe geçti. Çin'in son yıllarda Doğu Türkistan'daki soykırım politikası ve toplama kampları uygulamaları, bölgedeki nüfusun yüzde 70'ni teşkil eden Uygur ve diğer Türk topluluklarının nüfusunda hızla düşmekte. Doğal nüfus artışının, Çin yönetiminin bölgedeki sistematik soykırım ve tek çocuk politikasına başladığı son 5 yılda gerilediği ortaya çıktı.

Çin'in Doğu Türkistan'da uyguladığı baskı ve zulmün temel nedeni Halkın büyük çoğunluğunun Türk ve Müslüman olmasıdır. Uygur Türkeri’nin yaşadığı bölge ve topraklar tarih boyu Doğu Türkistan Türklerin ata topraklarıdır.

Doğu Türkistan 1949'da Çin tarafından ilhak edilmiştir. Bölgede zulüm ve hak ihlalleri acımasızca devam etmektedir. Doğu Türkistanlılar hâlâ asıl vatandaş olarak kabul edilmiyor. Nüfusu 25 milyon civarında olan kardeşlerimiz Asimile edilmek isteniyor. Uygur Türklerinin dilini, dinini, kültürünü, eğitimini, ekonomisini ve nüfusunu kontrol etmek için çeşitli yasaklar, kısıtlamalar, zorlamalar ve baskılarla zulüm yapmaktadır. Kadınlar ve erkekler çeşitli yollarla kısırlaştırılarak Müslüman nüfusun yok edilmesi amaçlanmaktadır.

Uygur Türkçesi, resmi kurumlarda, eğitimde ve medyada kullanılması yasaktır. Müslüman halkın ibadet etmesi; Namaz kılması, oruç tutması, hacca gitmesi gibi dini ritüelleri engellenmiştir. Kendi kültürleri ile ilgili simgeler kaldırılmıştır. Uygur çocukları ailelerinden küçük yaşlarda koparılarak Çin kültüründe yetiştirilmek üzere eğitime tabi tutulmaktadır. Müslüman kadınlar başörtüsü takamaz, Müslüman erkekler ise sakal uzatamazlar.

Uygur Türklerini; Terörist, ayrılıkçı, aşırılıkçı iftirası atarak keyfi tutuklamalar yaptıktan sonra ‘’Yeniden eğitim kampları’’ adı altında 1 milyondan fazla kişiyi bu kamplarda insanlık dışı işkencelerle yıldırmaktadır. Bu kamplarda işkenceye maruz tutulan kardeşlerimizi, zorla Çince konuşmak, beyin yıkamak, Domuz eti yedirmek gibi yaptırım uygulamaktadır. Bölgeye Çin halkından kimseleri yerleştirerek nüfus yoğunluğunu azaltmak, Müslüman Türk kızlarını evlilik dışı yaşamaya zorlamak, taciz, tecavüz etmek gibi insanlık dışı asimilasyona devam etmektedirler.  Doğu Türkistanlı Kardeşlerimizin Dünya ile iletişimini kesmek için sosyal medya yasakları ve kısıtlamalarıyla kardeşlerimizin haklı taleplerini, insani haklarını yok saymaktadır.

Bu politikalar, Uygur Türklerinin insan haklarının, kimliklerinin ve varlıklarının ihlal edilmesine, soykırıma uğramasına ve yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmasına neden olmaktadır. Bu politikalar, uluslararası hukuka, insan haklarına ve evrensel değerlere aykırıdır. Bu politikalar, Uygur Türklerinin ve tüm insanlığın vicdanını yaralamaktadır. Bu politikalar, derhal durdurulmalıdır.

Peki, Çin zulmüne dünya nasıl bakıyor? Uluslararası toplumun Doğu Türkistan’daki dram karşısındaki tutumu ise çeşitlilik gösteriyor. Bazı ülkeler ve kuruluşlar, Çin’in politikalarını kınamakta, Uygur Türklerine destek vermekte ve yaptırım uygulamaktadır.

Örnek verecek olursak; Amerika, Avrupa birliği, İngiltere, Kanada gibi bazı ülkeler Çin Devletine karşı Uygur Türklerine destek vererek, insan hakları ihlali yaptığı için yaptırım kararı almıştır. Uluslararası Af Örgütü, İnsan Hakları İzleme Örgütü ve bazı sivil toplum kuruluşları Çin zulmünü Dünya Kamuoyuna çeşitli eylem ve kampanyalarıyla duyurmaya çalışmaktadır.

Çin zulmüne sessiz kalan ülkelerin başında Çin’in stratejik ortağı Rusya Çinin iç meselesi olarak görmekte dolayısıyla Çin’e destek vermektedir. Müslüman ülkeler Doğu Türkistanlı kardeşlerimizin dramına sessiz kalmaktadır. Mesela İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap birliği gibi kuruluşlar üç maymunu oynamaktadır. Bu zulmü görmezden gelen Dünyanın en büyük kuruluşu olan Birleşmiş Milletlerdir.

Türkiye Kardeşlerimiz için ne yapıyor sorusunun cevabı ise;

‘’Denge politikası’’

Türkiye, hem Uygur Türklerine karşı tarihi, kültürel ve dini bağlarını korumak, hem de Çin ile olan ekonomik ve siyasi ilişkilerini bozmamak için bir denge politikası izlemektedir. Çin’in zulmüne direkt olarak karşı değil, zulmün durdurulması için tepki koymaktan kaçınmaktadır. Hani denge politikası demiştik ya işte bu noktada da dengeyi sağlamak adına, Uygur Türklerinin haklarını savunmak, onlara insani yardım sağlamak, Uygur Türkeri’nin ülkeye kabul edilmesini sağlamak gibi olumlu eylemleri mevcuttur. Türkiye, ayrıca, Doğu Türkistan sorununun diyalog ve işbirliği yoluyla çözülmesini teşvik etmekte, uluslararası toplumun bu konuda daha duyarlı olmasını istemektedir.

Burada Rahmetli Muhsin Yazıcıoğlu’nun bir sözü aklıma geldi.

 ‘’Firavuna karşı olmak yetmez, Musa’nın yanında olmak gerekir’’ demişti.

Bana göre ‘’Soydaşlarımız mevzu ise, denge teferruat olmalı.’’ Türkiye Cumhuriyeti Devleti; kardeşlerimize nerede olursa olsun, sonuna kadar Arakan’da, Somali’de, Filistin’de yaşanan insanlık dramına karşı nasıl davranıyorsak, hangi uluslararası ilişkileri savunuyorsak, hangi dış ilişki prensibini savunuyorsak en az o seviyede Doğu Türkistanlı kardeşlerimize de destek verilmelidir.

İlgililere ve yetkililere Doğu Türkistanlı kardeşlerimiz için yine Rahmetli Muhsin Yazıcıoğlu’nun bir sözü ile seslenelim

"Eğer İslâm dünyası, Müslüman arıyorsa;

Doğu Türkistan, Müslümandır!

Eğer Türk Dünyası, Türk arıyorsa;

Doğu Türkistan, Türk'tür!

Eğer insanlık, insan arıyorsa;

Doğu Türkistan'da katledilen, insanlıktır!"

Sonuç olarak, Doğu Türkistan’daki dram, uluslararası toplumun farklı tutumlar sergilediği bir konudur. Çin’in politikaları, Uygur Türklerinin haklarını ihlal etmekte ve soykırıma uğratmaktadır. Bu politikalar, uluslararası hukuka, insan haklarına ve evrensel değerlere aykırıdır. Bu politikalar, derhal durdurulmalı, Çin hesap vermelidir. Uluslararası toplum, Türkiye Cumhuriyeti Devleti öncülüğünde, Doğu Türkistan’daki dram karşısında daha etkin ve sorumlu bir rol oynamalı, Uygur Türklerine destek vermeli ve Çin’e baskı yapmalıdır. Bunun için de naçizane teklifim, Türk dünyasının bir an önce harekete geçirilmesidir. Sakın Türk Dünyası bu konuda etkisiz kalır diye düşünmeyin. Yaşadığımız son olayda İsveç’in NATO’ya alınmasında Macaristan Devletinin Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne verdiği desteği görmezden gelemeyiz.

                Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın Macarcanın Türkçe ile akraba olduğunu ve Macarların Hun İmparatorluğu hükümdarı Atilla'nın soyundan geldiklerini söylemesi bile Türklere destek vermesinin asıl sebebi değil mi? Dini ayrı olsa bile.  ‘’Dini ayrılık’’ sebebiyle kapısından içeri sokulmayan Türkiye’nin Avrupa birliğine girmesi için en büyük desteği Macarlardan gördüğümüz de bir ayrı gerçek değil mi?

Değerli okurlarım, bu konuda elbette çok söyleyecek sözümüz var. Hayat tarzım, fikrim, dünya görüşüm elbette Global anlamda tarafsız değil. Mümkün olduğunca özetlemeye çalıştığım Doğu Türkistanlı kardeşlerimin sesini bir nebze olsa da sizinle paylaşmış oldum.

Yazımın başlığını Kazak Türkleri edebiyatının önemli bir şairi olan Mağcan Cumabay’ın bir şiirinden aldım. Mağcan bu şiiri Türkiye’nin Kurtuluş Savaşına atfen Kazakistan’da 1918 yılını 1919 yılına bağlayan kış ayında kaleme almıştır. Bu şiirinde Türklerin Kardeş olduğunu, Çok uzak coğrafyalarda yaşasalar bile yüreklerin bir olduğunu örnekleriyle anlatmıştır. Kurtuluş Savaşımızda; Mağcan Türkiye’mize destek vermek için toplayabildiği para ve değerli ziynetleri Atatürk’ün Moskova’ya gönderdiği Büyükelçiye teslim etmiştir. Değerli şair 1938 yılında Pantürkçülük suçlamasıyla kurşuna dizilerek şehit edilmiştir.

Mağcan Cumabay’ın şiirine yıllar sonra Türkiye’den bir yürek yine bir şiirle karşılık vermiştir. Kendisini Tanımak şerefine nail olduğum, değerli bir isim, hemşerim Feyzullah Budak’ın şiirini de Mağcan’ın şiirinin altına ekledim. Siz bu şiirleri okuduğunuzda en az benim kadar duygulanıp, heyecanlanacaksınız.

Yeryüzünde, Doğudan Batıya ne kadar Türk kardeşim varsa her bir ferdine ayrı ayrı selam olsun.

Yine yeniden buluşmak dileğiyle Allah’a Emanet olun.

İsmail YILDIRIM

UZAKTAKİ KARDEŞİME

Uzakta ağır azap çeken kardeşim!

Solmuş lâleler gibi kuruyan kardeşim

Etrafını sarmış düşman ortasında

Göl gibi gözyaşı döken kardeşim!

Önünü ağır kaygı örtmüş kardeşim!

Ömrünce yaddan cefa görmüş kardeşim!

Hor bakan, yüreği taş, kötü düşman

Diri diri derini soymuş kardeşim!

Ey pirim! Değil miydi Altın Altay

Anamız bizim? Bizlerse birer tay,

Bağrında yürümedik mi serâzat

Yüzümüz değil miydi ışık saçan ay?

Alaca altın aşık atışmadık mı?

Tepişip bir döşekte yatışmadık mı?

Anamız olan Altay'ın ak sütünden

Beraber emip, beraber tadışmadık mı?

Akmadı mı bizim için dupduru bulak,

Şarıldayıp şarıl şarıl dağdan inerek,

Hazırdı uçan kuş, kopan yel gibi

Dilesek bir bir atlar, tıpkı burak!

Altay'ın altın günü nazlanarak

Gelende, sen pars gibi bir er olarak,

Akdeniz, Karadeniz ötelerine

Kardeşim, gittin beni bırakarak!

Ben kaldım yavru balaban, kanat açamam,

Uçsam diye davransam bir türlü uçamam,

Yön bulduran, yol gösteren can kalmadı;

Yavuz düşman koyar mı şimdi beni vurmadan?

Kurşunlar genç yüreğime saplandı,

Günahsız taze kanım su gibi aktı,

Kansız kalıp, kuruyup bayıldım,

Karanlık hapse sıkıca kapattı.

Görmüyorum gece gezdiğimiz ovayı,

Gündüz güneşi, gece gümüş nurlu ayı,

Nazlı nazlı ipek kundaklara sarmalayıp

Bizi büyüten altın anam Altay'ı!

Ey pirim! Ayrıldık mı ulu bütünden?

Dağılıp yılmayan yağan oklardan

Türk'ün pars gibi yüreği varken

Korkak kul mu olduk düşmandan sinen.

Kudretli olmak isteyen Türk'ün canı

Gerçekten hasta mı, bitti mi hali?

Yürekteki ateş söndü mü, kurudu mu?

Damarında kaynayan atalar kanı?

Kardeşim! Sen o yanda, ben bu yanda

Kaygıdan kan yutuyoruz, bizim adımıza

Lâyık mı kul olup durmak? gel gidelim

Altay'a atadan miras Altın tahta.

                                                                                                    Mağcan Cumabay

MAĞCAN'A CEVAP

"Bu şiir, Büyük şair Mağcan Cumabay'a karşı Türkiye'den 80 yıl gecikmiş bir cevap ve vefa borcunun ifasıdır."

Uzaktan azabımı bilen kardeşim

Sevgisiyle gözyaşımı silen kardeşim

Özü amansız düşman ortasında

Gönlünü derdime bölen kardeşim

Ağır kaygılarla doldum kardeşim.

Kuruyup lale gibi soldum kardeşim.

Taş yürekli düşmanı sen hep bilirdin.

Ben şimdi haberdar oldum kardeşim.

Ortak anamız idi, Altın Altay

O bir Tulpar idi, bizler birer tay

Bağrında şimşek gibi çakardık

Karşımızda sönük kalırdı, gün ve ay.

Alaca altın aşık atıştık elbet

Tepişip bir döşekte yatıştık elbet

Altay gibi bir sansürlü kelimen, ak sütünden

Beraber emip, beraber tadıştık elbet.

Bizim için dupduru bulaklar aktı.

El attığımız yerde şimşekler çaktı.

Emrimizdeydi uçan kuş ve kopan yeller

Bindiğimiz atlar tıpkı buraktı.

Bir gün ortak hayatın süresi doldu.

Tanrı emriyle sefer mukadder oldu.

Bedenim Akdeniz-Karadeniz arkasında

Yüreğim Altın Altay'da kaldı.

Bilirim öksüz kalıp kanat açamadığın

Uçmaya davransan da uçamadığın

Yön bulduran, yol gösteren can olmayınca

Düşman kurşunlarından kaçamadığın.

Sana değen kurşun, bana saplandı

Günahsız kanımız birlikte aktı

Toprağa düşen kan, onu yurt kılar

Bizi ayrılıp, bölünmek yaktı.

Ben de hasretim, gezdiğimiz ovaya

Gündüz güneşe, gece gümüş nurlu aya

Bizi ipek kundaklara sarmalayıp

Bağrında büyüten anamız Altay'a.

Ulu bütünden ayrılıp uzağa düştük

Tarih kazanında yıllarca piştik

Dağılıp yılmadık, yağan oklardan

Yiğitlik suyunu biz özünden içtik.

Kudrete hamle eden Türk canı

Ne hasta düştü, ne de tükendi hali

Sönmedi yüreklerdeki ateş

Kurumadı damardaki atalar kanı.

Kardeşim, sen o yanda, ben bu yanda

Kudret doğmaz ayrı ayrı yatanda

Gücü-kuvveti toplamak gerek

Atalardan miras ortak vatanda.

                                                                Feyzullah Budak