Değerli okurlar ;
Bu hafta köşemde sizlere ağzımızı tatlandıracak, sıcak günlerde dondurma eşliğinde bizleri ferahlatacak, soğuk günlerde dumanı üstünde tüketilerek içimizi ısıtacak, lif bakımından zengin, nispeten düşük kalorili irmik helvasından bahsedeceğim.
Bir çok tatlının ana maddesini oluşturan irmik, durum buğdayının öğütülüp elenmesiyle elde edilen, besin değeri yüksek bir maddedir. Enerji veren bir besin olan irmik, un gibi helva şeklinde de tüketilerek, Türk ve Osmanlı Mutfaklarında yerini almaktadır.
Helva kelime ise dilimize tatlı ve güzel anlamlarına gelen Arapça Hulv, Hulviyyat kelimelerinden geçmektedir. Orta Doğu ve Balkan ülkelerinde ortaya çıktığı düşünülen irmik helvasını, Türk Arap ve Yahudi toplumlarında görmek mümkündür.
Cenazelerde helva pişirmek ise Orta Asya Türk inançlarına dayanmaktadır. Kavurma sırasında, hepimizi mest eden o rayihalı kokunun, vefat eden kişinin ruhuna gittiğine inanılmaktadır. Helvayı kavuran kişinin , pişirme işlemi boyunca rahmetli için “ağzının tadına gelsin, kabir azabı çekmesin” gibi temennilerde bulunması gerekmektedir. Ölü canına giden bu tatlı, geride kalanları da beslemesi için misafirlere ikram edilmektedir. Yiyen misafirlerin ise vefat eden kişinin ruhuna dua edilmesi beklenmektedir.
Günümüzde helva denilince akla, cenazeler gelse de Osmanlı Sarayında bu düşünce pek yaygın değil, aksine tam tersidir. Osmanlı Mutfağında helva, keyfin sevincin, kutlamanın zaferin, doğumun, tahta geçmenin şerefine pişirilen bir tatlıdır.
Paylaştıkça güzelleşen irmik helvası gelenek ve göreneklerimizce, özel günlerde yapılarak eşe dosta dağıtılmaktadır. Yazımı irmik helvası tarifi vererek sonlandırırken, yaptığınız helvayı keyifli günlerde, ağız tadıyla kalabalık dostlarla paylaşarak yemenizi temenni ediyorum.
Malzemeler
Afiyet Olsun.
İSHAK KAAN USTA